Vinywaji baridi ambavyo havikusajiliwa na TFDA vilivyokamatwa kufuatia ukaguzi
maalum katika jiji la Dar es salaam.
Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Chakula na Dawa (TFDA), Hiiti Sillo (kulia) akitoa ufafanuzi wa baadhi ya bidhaa zilizokamatwa katika ukaguzi maalum kwenye maduka ya kuuzia vyakula ‘Supermarkets’ na Mini-Supermarkets katika jiji la Dar es Salaam zikiuzwa kinyume cha sheria ya Chakula, Dawa na Vipodozi sura ya 219. Wengine ni Mkurugenzi wa Usalama na Chakula wa TFDA, Raymond Wigenge, na Meneja wa Ukaguzi wa Chakula wa TFDA kanda ya Mashariki, Emmanuel Alphonce.
Ofisa Uhusiano wa Mamlaka ya Chakula na Dawa (TFDA) akiwaonesha waandishi wa
habari baadhi ya bidhaa zilizokamatwa na mamlaka hiyo zikiwemo chumvi, vinywaji, maziwa ya
watoto ambazo hazijasajiliwa na mamlaka hiyo kufuatia ukaguzi maalum uliofanyika katika jiji
la Dar es salaam.
Na Aron Msigwa – MAELEZO
MAMLAKA ya Chakula na Dawa nchini (TFDA) imewataka wananchi kujenga utaratibu wa kusoma maelezo ya bidhaa za vyakula zinazouzwa madukani ili kubaini nchi zilikotengenezwa bidhaa husika, muda wa matumizi na taarifa za uthibitisho wa bidhaa hizo kutoka mamlaka hiyo ili kuepuka madhara yatokanayo na matumizi ya bidhaa zisizokidhi viwango.
Hatua hiyo imekuja kufuatia ukaguzi wa maduka 107 ya bidhaa za vyakula (supermarkets), uhakiki wa uwepo wa vibali vya biashara na ukamataji wa bidhaa za chakula ambazo hazijasajiliwa na kupewa idhini ya kutumika hapa nchini uliofanywa na Mamlaka ya Chakula na Dawa kuanzia tarehe 10 Marchi hadi 21 mwaka huu katika jiji la Dar es Salaam.
Akitangaza matokeo hayo kwa waandishi wa habari jijini Dar es Salaam, Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Chakula na Dawa (TFDA), Hiiti Sillo alisema vyakula mbalimbali vimebainika kuingizwa nchini, kusambazwa na kuuzwa katika maduka ya vyakula “Supermarkets” na Mini- Supermarkets zilizopo katika jiji la Dar es Salaam kinyume cha sheria ya Chakula, Dawa na Vipodozi sura ya 219.
Alisema kuwa TFDA imebaini na kukamata bidhaa mbalimbali za vyakula ikiwa ni sehemu ya utekezwaji wa sheria ya Chakula, Dawa na Vipodozi Sura ya 219 pia utekelezaji wa jukumu la kudhibiti usalama, ubora na ufanisi wa chakula, Dawa, Vipodozi na vifaa tiba ili kulinda afya ya jamii kwa kuzuia athari ambazo zinaweza kujitokeza kutokana na matumizi ya bidhaa hizo.
Ameeleza kuwa katika ukaguzi huo jumla ya maduka 36 yalikutwa yakiuza maziwa ya watoto aina ya SMA 1,2 na 3, Promil Gold, S-26 Gold, Nursoy, Progress Gold, Cow & Gate, Isomil 2 na Infacare Soya, Nutrikids na Aptimil 1 ambayo hayajasajiliwa na TFDA na pia kukosa maelezo ya lugha ya kiswahili.
“Napenda kufafanua kuwa maziwa haya yaliyokamatwa ikiwa ni pamoja S-26 Gold na Progress Gold pamoja na kutosajiliwa hayana maelezo katika lugha ya Kiswahili na yana picha na michoro ambayo hairuhusiwi kwa mujibu wa kanuni ya maziwa ya watoto,” alisema Siilo.
Amesema kuwa katika ukaguzi huo maduka 12 yamekutwa yakiuza vinywaji vya kuongeza nguvu ambavyo havijasajiliwa na TFDA vikiwemo Monster, B52, Krazy, Relentless, Boost, Redbull (red, silver&blue editions), Rockstar, Climax pamoja na kinywaji aina ya Atlas.
Aidha ameeleza kuwa jumla maduka 39 jijini Dar es salaam yamekutwa yakiuza chumvi zinazokiuka kanuni za uwekaji wa madini Joto kwenye chumvi ya mwaka 2010 na ambazo hazijasajiliwa na mamlaka hiyo zikiwemo Lo Salt, American Garden Salt, Ken Salt, Saxa, Chilly Willy Salt na kutoa wito kwa wananchi kutumia chumvi zilizowekewa madini joto ambayo ni muhimu kwa afya ya mwanadamu.
“Nawaomba wananchi kote nchini kutumia chumvi zilizowekewa madini joto zenye maneno “Iodated Salt” zilizosajiliwa na TFDA na kukidhi kanuni ya Uwekaji Madini joto kwenye chumvi, 2010,” Amesisitiza. Bw. Sillo amefafanua kuwa Mamlaka ya Chakula na Dawa (TFDA) imebaini jumla ya maduka 39 (Supermarkets) yaliyokuwa yakiendesha shughuli zake bila kuwa na vibali vya biashara na kubaini uuzwaji wa vinywaji baridi vyenye ladha ya matunda vikiwa sokoni ambavyo vilikuwa na
picha za matunda kuainisha kuwa vimetengenezwa kwa matunda halisi kinyume cha kanuni za vielelezo ya mwama 2006.
“Katika ukaguzi wetu pia tumebaini uwepo wa bidha zenye taarifa ambazo sio sahihi hasa za vinywaji baridi zenye vifungashio vyenye picha za matunda kuashiria kuwa vimetengenezwa kwa matunda halisi na pia soda za kopo ambazo hazikuandikwa kwa lugha ya Kiswahili wala kiingereza hii ni kinyume cha utaratibu hatuwezi kuruhusu hali hii na TFDA tutaendelea kufanya ukaguzi ili kulitokomeza tatizo hili,”
Ameeleza kuwa kufuatia hali hiyo Mamlaka imechukua hatua mbalimbali ikiwemo kukamata na kuharibu makopo 591 ya maziwa ya watoto yenye thamani ya shilingi milioni 17.5, ukamataji wa makopo 1526 ya vinywaji vya kuongeza nguvu vyenye thamani ya zaidi ya shilingi milioni 4 na kukamatwa kwa pakiti 6090 za chumvi zenye ujazo tofauti zenye thamani ya shilingi milioni 5 ambazo zinasubiri kuharibiwa kwa mujibu wa sheria.
Aidha Katika kukabiliana na tatizo la kuibuka kwa wimbi la uingizaji wa bidhaa hasa maziwa ya watoto na ufunguaji wa maduka (supermarkets na Mini-Supermarkets) kinyume cha sheria amesema TFDA inaendelea kushirikiana na taasisi zinazofanya kazi ya udhibiti zikiwemo Jeshi la Polisi, Uhamiaji na Mamlaka ya Mapato Tanzania ili kukabiliana na vitendo vya baadhi ya watu wanaokiuka sheria kwa kuingiza bidhaa zisizokidhi viwango na ambazo hazijasajiliwa kupitia
maeneo yasiyo rasmi mipakani (njia za panya).
Amesema wanaokamatwa kwa makosa ya kuuza bidhaa zisizosajiliwa na mamlaka wanachukuliwa hatua mbalimbali ikiwemo kuteketeza bidhaa zao , kufunga biashara zao na kuwafikisha mahakamani kwa kukiuka sheria na kanuni za Mamlaka ya Dawa na Chakula.
Amewataka wananchi wanaotaka kufungua maduka makubwa ya kuuzia bidhaa za vyakula, dawa, vipodozi na vifaa tiba kuwasiliana na Mamlaka ya Chakula na Dawa ili waweze kupata vibali vya kuwawezesha kufanya kazi zao kwa kufuata sheria na kanuni.
Kwa upande wake Mkurugenzi wa Usalama na Chakula wa TFDA Bw. Raymond Wigenge ameeleza kuwa katika kuhakikisha usalama wa vyakula na Dawa nchini TFDA imekuwa ikiongeza nguvu katika kukabiliana na bidhaa zisizokidhi viwango kwa kushirikiana na mamlaka nyingine za udhibiti kwa kukagua, kukamata na kuchukua hatua za kisheria ikiwemo kuwafikisha mahakamani wanaokiuka sheria.
“Sisi tunafanya kazi zetu kwa mujibu wa sheria,mpaka sasa tuna kesi zaidi ya 200 za makosa ya kukiuka sheria na kanuni za Mamlaka ya Chakula na Dawa” Naye Meneja wa ukaguzi wa usalama wa chakula wa Mamlaka wa Chakula na Dawa Nchini Bw. Justin
Makisi ameeleza kuwa kufuatia kuendelea kwa zoezi la kukagua maduka katika maeneo mbalimbali na adhabu zinazotolewa na mamlaka kwa mujibu wa sheria kwa wale wanaovunja sheria baadhi ya wafanyabiashara wamekuwa wakitoa ushirikiano kwa kuchukua hatua za kutimiza masharti yote wanayopewa na TFDA.
“Tunapowachukulia hatua wale wanaokutwa na makosa mbalimbali hasa kuyafunga maeneo ya biashara zao kwa kukiuka masharti baadhi yao hutimiza kanuni na sheria zilizowekwa wengi na kuruhusiwa kuendelea na biashara zao.